گیاه خرغوس

دانستنی های علمی درباره گیاه کالتا

گیاه کالتا Caltha palustris یا خرغوس گیاهیست آبزی دائمی و خزان دار از خانواده ی آلاله ها، با برگ هایی مدور به رنگ تیره و گل های فنجانی به رنگ زرد طلایی که در بهار پدیدار می شوند. بلندی این گیاه به ۶۰ سانتی متر و گستردگی آن تا ۴۵ سانتی متر می رسد.
پس از اینکه کاسبرگ های گل گیاه کالتا ریزش می کنند،‌ میوه های فولیکول مانند بر روی گل آذین باقی می مانند و در هر یک از این فولیکول ها بذرها قرار دارند.

برگ ها گرد،‌قلبی و یا کلیوی شکل هستند. ۳ تا ۷ اینچ عرض دارند و در قاعده ی خود دارای دو لوب هستند. ساقه ها توخالی هستند و از بن بالا می آیند. ریشه عمیق است و گل ها گیاه کالتا به صورت خوشه ای با تعداد ۱ تا ۷ عدد بر روی آن تشکیل می شوند.

گل ها گیاه کالتا حالت فنجانی دارند و دارای ۵ کاسبرگ زردرنگ هستند. گیاه کالتا فاقد گلبرگ است و در واقع چیزی که به رنگ زرد دیده می شود کاسبرگ های آن هستند. پرچم ها فراوان و تعداد خامه ها بین ۵ تا ۱۴ عدد است. میوه به شکل فولیکول و دانه ها بیضی شکل و هستند و طولی حدود ۱.۵ تا ۲.۵ میلی متر دارند.

بومی های آفریقای لاتین از جوشانده ی گیاه کالتا برای وادار نمودن بیمار به استفراغ استفاده می کردند. ضماد ریشه و له شده ی ریشه برای درمان بیماری های پوستی و همچنین در مان تورم غدد لنفاوی مورد استفاده قرار می گیرد.

رنگ زردی از این گیاه دارویی استخراج می شود و می توان بجای زعفران از آن استفاده نمود. می توان آن را با زاج سفید مخلوط کرد و رنگی را بدست آورد که البته دائمی نیست.

با اینکه اکثر بخش های گیاه کالتااگر به صورت خوراکی مصرف شوند سمی هستند ،‌می توان برگ ها را به صورت آب پز و ترشی استفاده نمود.

عصاره ی گیاه کالتا برای پماد های ضد اسپاسم مورد استفاده قرار می گیرد. از عصاره ی این گیاه به عنوان پادزهری علیه مارگزیدگی استفاده می شود. از عصاره می توان برای اثرات ضد سرطانی و ضد زگیلی استفاده نمود. از پودر خشک و مرطوب آن می توان برای درمان زخم ها استفاده نمود.
در اواسط بهار تا اواخر تابستان گل می دهد. می توان گیاه کالتا را از طریق تقسیم ریشه و یا از طریق کاشت بذر تکثیر نمود.