افسنطین

کد: ۸۳۵

افسنطین (ABSINTHIUM) گیاهی است چندساله که بین ۸ تا ۱۰ سال عمر می کند، ولی محصول آن فقط تا ۵ سال بازدهی اقتصادی دارد.

خصوصیات گیاهشناسی افسنطین :
افسنطین گیاهی است چندساله که بین ۸ تا ۱۰ سال عمر می کند، ولی محصول آن فقط تا ۵ سال بازدهی اقتصادی دارد. منشآ این گیاه نواحی معتدل آسیا و اروپا گزارش شده است. بذر این گیاه از نقاط دیگر به آمریکا و زلاندنو منتقل شده و به عنوان یک گیاه دارویی در سطوح وسیع کشت می شود. افسنطین در خاک های شنی در مناطق خشک به صورت اجتماعات متراکمی می روید. بذرهای این گیاه، یک تا دو سال قوه رویشی مناسبی دارند.

ریشه مستقیم و طول آن بین ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر است. انشعاب های فراوانی نیز دارد. پای ساقه چوبی است (در گیاهان چندساله کاملاً مشخص می باشد). سطح گیاه پوشیده از کرک های نقره ای رنگ است.

برگ های قسمت پایینی ساقه دمبرگ طویلی دارند و هر یک دارای سه بریدگی اند. برگ های ناحیه وسط ساقه کوچک تر و دمبرگ آنها نیز کوتاه تر است. این برگ ها دارای دو بریدگی نسبتاً عمیق بوده ولی برگ های بالایی فاقد دمبرگ و بریدگی می باشند. رنگ این برگ ها نقره ای است.

گل ها متراکم، به قطر ۳ تا ۵ میلیمتر، زرد رنگ و تقریباً به شکل زنگوله اند. تشکیل گل ها از اوایل تیرماه آغاز می شود و تا آخر مرداد ادامه می یابد. میوه افسنطین بیضی شکل، به طول یک میلیمتر و عرض ۰.۳ میلیمتر می باشد. رنگ میوه قهوه ای روشن و براق است. وزن هزاردانه ۰.۰۷ تا ۰.۰۹ گرم است.
    
شرایط محیط رشد افسنطین :
افسنطین گیاهی است که در طول رویش به نور فراوان و هوای گرم نیاز دارد. این گیاه به خشکی مقاوم است و می توان آن را به صورت دیم نیز کشت کرد.

افسنطین به مواد و عناصر غذایی فراوان نیاز ندارد و آن را در هر نوع خاکی می توان کشت کرد، اما برای تولید انبوه آن باید از خاک های بافت سنگین و غنی از ترکیبات کلسیم و هوموس استفاده کرد. کودهای حیوانی نقش مهمی در افزایش عملکرد آن دارند.
پی اچ خاک برای این گیاه بین ۵.۶ تا ۷.۵ مناسب است.
     
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی افسنطین :
پیکر رویشی افسنطین تلخ مزه است. این گیاه عطر مخصوص دارد که ناشی از وجود اسانس می باشد. مقدار اسانس افسنطین متفاوت و بین ۰.۷ تا ۰.۹ درصد است. ترکیبات مهم اسانس عبارتند از: تیول (۲۵ تا ۷۰ درصد) و آلفا و بتاتویون (۳ تا ۱۳ درصد). مقدار این دو ماده در مرحله گلدهی به بیشترین حد خود می رسد. ترکیبات دیگر اسانس عبارتند از: سابینن، میرسن و ب-سیمول. در اسانس برخی گیاهان، بسته به شرایط اقلیمی محل رویش، مقدار کمی کامازولن نیز وجود دارد.

از دیگر ترکیبات افسنطین می تون به مواد تلخ (مقدار آن ۰.۲ تا ۰.۴ درصد است که ۷۰ تا ۷۵ درصد آن را آبسینتین و ۲۵ تا ۳۰ درصد بقیه را آستابسین تشکیل می دهد)، ویتامین های ب و ث و اسید سوکسینیک نام دارد.

مردم از مدت ها پیش از افسنطین به عنوان ارودیه و گیاهی اشتها آور استفاده می کرده اند. انسنطین در تعدادی از فارماکوپه ها به عنوان یک گیاه دارویی مهم معرفی شده است.

برگ ها و پیکر رویشی افسنطین دارای مواد مؤثره ارزشمندی است که از آنها برای معالجه نفخ شکم استفاده می شود. این مواد سبب هضم غذا و تنظیم کار کیسه صفرا نیز می شوند.

از اسانس این گیاه در صنایع نوشابه سازی و کنسرو سازی استفاده می شود. این اسانس دافع حشرات است. استعمال خارجی اسانس افسنطین سبب کاهش دردهای رماتیسمی می شود.
افسنطین در برخی از کشورهای آمریکا، روسیه، آلمان، فرانسه و زلاندنو در سطوح وسیع کشت می شود.

نحوه تکثیر افسنطین :
کاشت و تکثیر افسنطین به وسیله بذر یا از طریق رویشی صورت می گیرد.
کشت این گیاه به وسیله بذر به صورت غیرمستقیم انجام می گیرد. در این روش، در زمان مناسب، بذرها را در خزانه هوای آزاد که بستر آن را برای این منظور آماده کرده اند، کشت می کنند. پس از آبیاری منظم و وجین علف های هرز سطح خزانه، نشاها را در فصل پاییز به زمین اصلی منتقل می کنند. تراکم ۴۰ تا ۶۵ هزار بوته در هکتار کافی است. پس از انتقال نشاها باید زمین را بلافاصله آبیاری کرد.

تکثیر رویشی افسنطین از طریق تقسیم بوته انجام می گیرد. بوته های ۳ تا ۴ ساله و سالم (عاری از قارچ یا باکتری) را در زمان مناسب از خاک خارج می کنند. هر بوته را ۱۰ تا ۱۵ قسمت کرده، در زمین مورد نظر کشت می نمایند.
    
هشدار:
مصرف زیاد افسنطین مناسب نیست و باعث بروز برخی ناراحتی های عصبی و گوارشی می شود.