درخت حرا

دانستنی های علمی درباره درخت حرا:
درخت حرا (API-API LUDAT) که نام جنس آن به حکیم و فیلسوف ایرانی ابو علی سینا (Avicennia) نسبت داده می شود، درختانی به ارتفاع ۳ تا ۶ متر با شاخ و برگ سبز روشن هستند. حرا درختی است آب شورزی که هنگام مد آب دریا تا گلوگاه در آب فرو می رود. با خاصیت تصفیه ای که در پوست این درخت وجود دارد، بخش شیرین آب دریا را جذب و نمک آن را دفع می کند. درخت حرا در حقیقت یک کارخانه آب شیرین کن طبیعی است. جنگل حرا به دلیل مساعد بودن شرایط اکولوژی، زیستگاهی امن برای پرندگان مهاجر از مناطق گرمسیری است.
مناطق حراخیز ایران عبارتند از تیاب، جاسک چاربهار و کناره‌های شمالی و غربی جزیره قشم.
همچنین سازمان یونسکو جنگل‌های حرای جزیره قشم را در فهرست ذخایر زیست جهان به ثبت رسانده است.
حرا دارای برگهای بیضی شکل و قاعده‌ای باریک (دوکی شکل) است که سطح رویی برگ ها سبز و براق و سطح پشتی آنها سفید یا خاکستری رنگ است. طول این برگها حدود ۵ تا ۵/۷ سانتی متر است. میوه حرا، بادامی شکل است و به یک خامه باریک منتهی می‌شود. حرا دارای گل های بسیار کوچک و نامحسوسی استا. این گل ها به رنگ طلایی با ۴ گلبرگ است که هر گلبرگ بیشتر از چند میلی متر طول ندارد. گل ها دارای عطری شیرین و خنک هستند که تا شعاع چند متری اطراف آن پراکنده می‌شود.
ریشه های اصلی حرا کوتاه و کم عمق اند و از آنها ریشه های فرعی و باریک و عمودی اسفنجی به سمت بالا منشعب شده و بطور متوسط تا ۳۰ سانتی متر از سطح زمین بالاتر می روند. این ریشه های هوایی بتدریج دور درخت را پوشش می دهند و تبدیل به یک شبکه می شوند و به این ترتیب امکان زیستگاه در چنین محیط باتلاقی فراهم می کنند. این ریشه ها از شوری اطراف نیز می کاهند تا امکان تغذیه گیاه از آب بسیار شور دریا میسر شود.
درختان حرا تنه‌های متعدد دارند به طوری که تشخیص تنه اصلی به آسانی میسر نیست. از آنجایی که برگ درختان حرا دائمی هستند، این جنگل‌ها را «جنگل‌های همیشه بهار» نیز می‌گویند.
جوامع جنگلی مانگرو (حرا) در طول میلیون ها سال موفق شده اند تا سازگاری اعجاب انگیزی با آب شور دریا و سواحل جزر و مدی پیدا کنند. اصولا درخت حرا قادر نیستند دمای کمتراز ۵ درجه سانتی گراد را تحمل کنند. ضمن اینکه شوری بین ۲۰ تا ۳۲ در هزار برای رشد آنها مناسب است.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی درخت حرا:
درختان حرا از نوع گیاه مانگرو است که می‌تواند در آبهای شور زندگی کند و بافت ساقه، تنه و ریشه این درخت به گونه‌ای است که آب شور دریا را تصفیه و مواد مورد نیاز آن را جذب و بقیه مواد را دفع می‌کند. پوست حرا بر باسیل هانزن که موجب جذام می‌شود، موثر است. شیره درون آوندهای آن بر بیماری خشکی که بیماری پوستی (شایع در منطقه هرمزگان) تأثیری قابل توجه دارد. در صنعت از تانن موجود در حرا، برای تولید جوهر مازو استفاده می‌شود. چسب تخته و خمیر چوب از دیگر مصارف صنعتی آن است.
در طب سنتی از درخت حرا برای درمان دردهای روماتیسمی، آبله و انواع زخم ها استفاده می شود.
میوه ی خمیر شده ی درخت حرا را در هندوستان روی تومورها و دمل ها قرار می دهند. همچنین از بذور نارس آن به عنوان ضماد برای درمان دمل های چرکی، زخم های ناشی از آبله و سوختگی، التیام آبسه و … استفاده می شود. ریشه های درخت حرا نیز سبب افزایش قوای جنسی می گردند.
گونه های مختلف این جنس جهت تعلیف دام ها کاربرد دارد. همچنین از چوب آن برای سوخت استفاده می گردد.
دانه درخت حرا روی درخت مادر می‌روید و نهال تولید می‌کند. سپس از درخت جدا می‌شود و داخل مرداب می‌افتد.